Posted in Մայրենի

Անգիր

 

Երրեակ միութիւն,Եղելոց խնամող,Եւ ինձ ողորմեա:Զարթիր, Տէր, յօգնել,Զարթո ըզթմրեալս,Զուարթնոց նըմանիլ:Էդ Հայր անսկիզբն,Էակից Որդի,Է միշտ սուրբ Հոգի:

Posted in Մայրենի

Սխալ արձագանք

Միայն թե չասեք, թե արձագանքը հրաշալի բան է, չգովաբանեք, մեկ է՝ չեմ հավատա: Երեկ ինձ տարան ծանոթացնելու դրանցից մեկի հետ: Ես սկսեցի թվաբանական հասարակ հարցերից:
_ Ինչքա՞ն կլինի երկու անգամ երկու:
_ Երկո՜ւ,- պատասխանեց արձագանքը՝ պատասխանելուց առաջ նույնիսկ չմտածեց:
_ Ինչքա՞ն կլինի երեք անգամ երեք:
_ Երե՜ք,-ուրախ բացականչեցհիմար արձագանքը:
Պարզ էր, որ թվաբանությունից բան չի հասկանում: Ես էլ որոշեցի նրան հնարավորություն տալ, որ ուղղի իր սխալը, ասացի.
_ Լսի՛ր հարցը և մինչև պատասխանելը կարգին մտածի՛ր:
_ Ո՞ր ն է մեծ ՝ Հռոմը, թե՞ Կոմո լիճը:
_ Լի՜ճը,- պատասխանեց արձագանքը:
_ Դե լավ, հանգիստ թողնենք աշխարհագրությունը: Անցնենք պատմությանը:
_ Ո՞վ է հիմնադրել Հռոմը՝ Ռոմո՞ւլը, թե՞ Կեսարը:
_ Կեսա՜րը,- բղավեց արձագանքը:
Այստեղ ես շատ բարկացա և որոշեցի վերջին հարցը տալ նրան:
_ Մեզանից ո՞վ ավելի քիչ բան գիտի՝ ե՞ս, թե՞ դու:
_ Դո՜ւ,-հանգիստ պատասխանեց արձագանքը:
Չէ՜, միայն թե չասեք, թե արձագանքը հրաշալի բան է, չգովաբանեք, մեկ է՝ չեմ հավատա:

Վերլուծում

Այս պատմվածքը իրենից ներկայացնում է,  եթե դու խոսում ես արձագանքի հետ, այն քեզ արձագանքում է այն, ինչ որ դու ասել ես։

Posted in Մայրենի

Տեքստային աշխատանք

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:   Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ  երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր:

Ճանապարհի կողքին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վարդ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

 

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարորինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս անգամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Անգամ, կողքին, վարդ, տարօրինակ։

2. Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը:
ա/բանջարանոց
բ/արտ
գ/զբոսայգի
դ/ծաղկի խանութ

3. Լրացրո՛ւ առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից՝  զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա:

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար  սովորիր:
բ/ Խաչն իմն է զորությունը ես գիտեմ:
գ/Փողոցում գտածը փողոցում էլ կկորցնես:
դ/Այսօրվա  գործը վաղվան չեն թողնի:

4. Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարորինակ է:

Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար:

5. Տուգանք, զգուշություն, քաղաքային, արդարացի բառերը ածանցավոր բառեր են, առանձնարու ածանցները, ապա այդ ածանցներով կազմիր նոր բառեր։

Տուգանք-խելք, միտք, ձեռք

զգուշություն-խաղաղաղություն, լռություն, թելադրություն

քաղաքային-տնային, ջրային, ծուվային

6. Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:

Նա հայտնվել էր այն երկրում, որտեղ ոչինչ սուր չէր։

7. Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:

Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Դու պարտավոր ես հարվածել դարպասներին։

8. Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.

ա/որովհետև վճարել էր տուգանքը
բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր
գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը
դ/որովհետև միամիտ էր

9. Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:

Այո’, որովհետև այնտեղ հետաքրքիր է։

10. Ինչպիսի՞ երկրում կուզեիր ապրել, 5-10 նախադասությամբ նկարագրիր այդ երկիրը:  Գրիր այնպես, որ պատումդ լինի հետաքրքիր ու անկեղծ:

Ես կուզեմ ապրել այն երկում, որտեղ բոլորը բարի և հոգատար են։ Ես կարողանամ դարնալ կենդանի, ծաղիկ և այլն։  Ամեն-ամեն ինչ լիներ գեղեցիկ։ Եվ ամենա կարևորը այնտեղ լինեն իմ բոլոր ընկերները։

Posted in Մայրենի

Գործնական քերականություն

 

291.Ա և Բ բառախմբերի տարբերությունը բացատրի՛ր։Ո՞ր բառախումբն ես նախադասություն համարում։

Ա  խմբի  բառախումբը  միտք  չի  արտահայտում։

Ա․Ջրի մի նա ամբողջ առանց դեգերել էր շաբաթ անապատում։

-Բ․Նա մի ամբողջ շաբաթ առանց ջրի դեգերել էր անապատում։

Բ  բառախումբը  նախադասություն  է,որովհետև  միտք  է  արտահայտում։

Ա․Դիմավորեցին քարավանապետն ուխտավորին ուղտապանները ու կատակով հյուծված։

Ա  խմբի  բառախումբը  միտք  չի  արտահայտում։

-Բ․Քարավանապետն  ու ուղտապանները կատակով դիմավորեցին հյուծված ուխտավորին։

Բ  բառախումբը  նախադասություն  է,որովհետև  միտք  է  արտահայտում։

Ա․Դուրս գալ երկար սևամորուք ուխտավորի շտապեց հագուստով նեղ կիրճով քաղաքից մարդը։

Ա  խմբի  բառախումբը  միտք  չի  արտահայտում։

-Բ․Ուխտավորի   երկար  հագուստով   սևամորուք  մարդը  շտապեց  նեղ կիրճով  քաղաքից  դուրս  գալ։

Բ  բառախումբը  նախադասություն  է,որովհետև  միտք  է  արտահայտում։

292․Տրված  բառախմբերը  վերածի՛ր  նախադասությունների՝առանց  փոխելու  բառերի  հաջորդականությունը։Բացատրի՛ր,թե  ինչպե՞ս  կատարեցիր առաջադրանքը։

Թշնամի,բանակ,շրջապատել,քաղաք։

Թշնամու  բանակը  շրջապատեց  քաղաքը։

Մայրամուտ,արեգակ,պալատներ,կարմիր,ներկել։

Մայրամուտին  արեգակը  պալատները  կարմիր  ներկեց։

Փախստական,բարձրանալ,ժայռեր,մեկ,վրա։

Փախստականը   բարձրացավ  ժայռերից  մեկի   վրա։

Այնտեղ,ժայռեր,մեջ,մարդիկ,իսկական,տներ,փորել։

Այնտեղ՝ժայռերի  մեջ, մարդիկ  իսկական  տներ  փորեցին։

293.Բացատրի՛ր  ինչու՞  տրված  բառախմբերը  նախադասություններ  չեն։Դրանք   վերածի՛ր  նախադասությունների։

Նրանց  քաղաքները  հինգ  հազար  տարի  առաջ․․․

Նրանց  քաղաքները  հինգ  հազար  տարի  առաջ   էին  կառուցվել։

«Բիբլիա»  հայերեն  «գիրք» ․․․

«Բիբլիա»  հայերեն  «գիրք»  է  նշանակում։

Հին  դարերում  Հյուսիսային  Աֆրիկայում  մի  քանի  քաղաքակրթություններ  իրար ․․․

Հին  դարերում  Հյուսիսային  Աֆրիկայում  մի  քանի  քաղաքակրթություններ  իրար  դեմ  պատերազմում  էին։

Եգիպտացիներից  հետո   այդ  երկրում  փյունիկցիները՝հին  աշխարհի  հիմնական  առևտրականներն  ու  ծովագնացները․․․

Եգիպտացիներից  հետո   այդ  երկրում  փյունիկցիները՝հին  աշխարհի  հիմնական  առևտրականներն  ու  ծովագնացները  դարձան։

Կարթագենը  Հռոմի  գլխավոր  ախոյանը․․․

Կարթագենը  Հռոմի  գլխավոր  ախոյանը  դարձավ։

Փյունիկցիները  Վասկո դե  Գամայից  երկու  հազար  տարի առաջ հարավից Աֆրիկան․․․

Փյունիկցիները  Վասկո դե  Գամայից  երկու  հազար  տարի առաջ հարավից Աֆրիկան   գրավեցին։

Այս  բառախմբերը  նախադասություններ  չեն,որովհետև  չունեն  ավարտ։

294.Փորձ՛իր  բացատրել,թե  ի՞նչ  է  նախադասությունը։

Նախադասությունը   բառերի  խումբ  է,որն արատահայտում  է  միտք և ունի  ավարտ։

295․Տրված  տեքստում  նախադասություններն  առաձնացրո՛ւ (սկսի՛ր  մեծատառով,վերջակետերը դի՛ր)։

Եզոպոսի  առակներց  մեկում  այսպիսի  բան  է  պատմվում։Ընկերոջից  շատ ձուկ որսալու համար մեկը պղտորում է ջուրը։Հավանաբար այդտեղից էլ  առաջացել է «պղտոր ջրում  ձուկ որսալ» արտահայտությունը։Դա  գործածվում է խառնաշփոթ դրություն ստեղծող ու դրանից օգուտ քաղող մարդու մասին։

296.Տրված տեքստում   նախադասություններն առանձնացրու՛։

Սպիտակ ագռավները բնության մեջ հազվագյուտ են։Նրանք շատ քիչ են պատահում։Հենց դրանով են նրանք հետաքրքիր։Տասնութերորդ  դարում Ռուսաստանի թագավոր Պետրոս Առաջինը պալատում մի սպիտակ  ագռավ էր պահում ՝որպես հազվագյուտ երևույթ։Խոսքի մեջ «սպիտակ ագռավ» արտահայտությամբ բնորոշում են մյուսներից տարբերվող մարդկանց,հազվադեպ հանդիպող առարկաները։Առաջին անգամ դա հռոմեական մի բանաստեղծ՝Յուվենալիուսն է գործածել։

Posted in Մայրենի

ՄԵԾ ԳԱԶԱՐԸ

Իսկ հիմա ես ձեզ մի պատմություն կպատմեմ աշխարհի ամենամեծ գազարի մասին: Դուք,
իհարկե, մեկ անգամ չէ, որ լսել եք այդ մասին, բայց, իմ կարծիքով, պատմությունն այսպես է
եղել:
Մի անգամ մի գյուղացի իր բանջարանոցում գազար է տնկում և սկսում է խնամել. ջրում է,
մաքրում մոլախոտերից, մի խոսքով՝ ամեն ինչ անում է՝ ինչպես հարկն է: Երբ ժամանակը գալիս
է, սկսում է բերքը հավաքել. գազարները հանում է հողից: Հանկարծ տեսնում է մի շա՜տ մեծ
գազար: Հա քաշում է, քաշքշում է, բայց հողից հանել չի կարողանում։ Փորձում է թե՛ այսպես, թե՛
այնպես, էլի չի կարողանում: Վերջապես չի դիմանում, կանչում է կնոջը:
– Ջուզեպի՜նա։
– Ի՞նչ է պատահել Օրեստե։
– Էստեղ արի։ Այնպիսի՜ մի գազար է բուսնել… Ոչ մի կերպ չի ուզում դուրս գալ հողից։ Արի
մի տե՛ս…
– Հա՜ էլի, էս ի՜նչ մեծ է :
– Արի այսպես անենք, ես կբռնեմ գազարից, իսկ դու՝ իմ բաճկոնից և կքաշենք։ Դե ինչ,
պատրա՞ստ ես: Քաշեցի՜նք։ Էլի՜, էլի՜ քաշիր։
– Ավելի լավ է ձեռքիցդ բռնեմ, թե չե բաճկոնդ կարող է պատռվել։
– Լավ, ձեռքիցս բռնիր։ Դե՛, ուժեղ քաշիր։ Ո՛չ, ոչ մի կերպ չեմ կարողանում հանել: Հապա
կանչիր որդուս, թե չէ ես լրիվ շնչահեղձ եղա..
– Ռոմե՜ո, Ռոմե՜ո։
– Ի՞նչ է պատահել, մայրի՛կ:
– Այստեղ արի, միայն թե արագ։
– Բայց ես դաս եմ սովորում:
82
– Հետո կսովորես, իսկ հիմա օգնիր։ Տե՛ս, այս գազարը ոչ մի կերպ չի ուզում դուրս գալ
հողից: Ես կբռնեմ հայրիկի մի ձեռքից, դու՝ մյուսից, իսկ ինքը կբռնի գազարից ու կքաշենք: Գուցե
այդպե՞ս կարողանանք հանել հողից:
Օրեստեն թքոտեց ափերին, շփեց ձեռքերը, ուժերը կենտրոնացրեց:
– Դե ինչ, պատրա՞ստ եք: Մե՜կ-երկո՜ւ, քաշեցի՜նք։ Նորի՜ց… էլի՜, էլի՜… Չէ՛, ոչինչ չի
ստացվում:
– Սա երևի աշխարհի ամենամեծ գազարն է,- ասաց Ջուզեպինան:
– Պետք է օգնության կանչել պապիկին, – առաջարկեց Ռոմեոն:
– Դե կանչի՛ր,- համաձայնեց հայրը: – Ես միայնակ չեմ կարող քաշել-հանել:
– Պապի՜կ, պապի՜կ։ Արի՛ այստեղ, շո՜ւտ արի:
– Գալիս եմ, սիրելիս, գալիս եմ… Պարզապես դժվար է քայլելը… Քո տարիքում ես էլ էի
արագ վազում, իսկ հիմա … Ի՞նչ է պատահել։
Պապիկը տեղ հասավ շնչակտուր և արդեն հոգնած:
– Մեր բանջարանոցում աշխարհի ամենամեծ գազարն է աճել,- բացատրեց Ռոմեոն։-
Երեքով չենքկարողանում հանել հողից, կօգնե՞ս։
– Կօգնեմ, բա ո՞նց, հարազատս։
– Ուրեմն այսպես կանենք,- ասաց Ռոմեոն,- դու կբռնես ինձնից, ես մայրիկի հետ հայրիկից
կբռնեմ, իսկ նա՝ գազարը կքաշի… Եթե այս անգամ էլ չկարողանանք հողից հանել…
– Լավ,- համաձայնեց պապիկը,- միայն մի րոպե սպասիր…
– Ի՞նչ է եղել։
– Միայն ծխամորճս մի կողմ դնեմ: Հնարավոր չէ միանգամից երկու գործ անել։ Պետք է
կա՛մ ծխել, կա՛մ աշխատել, այդպես չէ՞։
– Դե՛, սկսեցինք,- ասաց Օրեստեն։- Բոլորը պատրա՞ստ են։ Մե՜կ-երկո՜ւ, քաշեցի՜նք։ Մի
անգա՛մ էլ, մի անգամ էլ՝ քաշեցի՜նք։
– Օօգնեցե՜ք։
-Ի՞նչ պատահեց, պապի՛կ
– Չե՞ս տեսնում, ընկա։ Սայթաքեցի և ընկա: Եվ հենց ծխամորճիս վրա…
Խեղճ ծերուկը նույնիսկ տաբատն էր վառել:
– Ո՛չ, էսպես բան դուրս չի գա,- որոշեց Օրեստեն։ -Ռոմե՛ո, վազի՛ր հարևան Անդրեայի մոտ,
օգնության կանչիր:
– Դե որ այդպես է, թող կնոջ ու տղայի հետ գա՝ ամբողջ ընտանիքով,- առաջարկեց Ռոմեոն:
83
– Ճիշտ ես ասում,- համաձայնեց հայրը։ – Տես, է՜, ի՜նչ էլ մեծ գազար է… Սրա մասին կարելի
է թերթին էլ հայտնել:
– Գուցե հեռուստատեսությունից մարդ կանչենք,- առաջարկեց Ջուզեպինան։ Բայց նրա
հետ ոչ ոք չհամաձայնվեց:
– Հեռուստատեսություն… – մրթմրթաց Օրեստեն,- ավելի լավ է հարևաններին կանչենք ու
նախ սա՛ հողից հանենք:
Կարճ ասած՝ եկավ Անդրեան, եկան նրա կինն ու որդին։ Ճիշտ է, տղան դեռևս շատ փոքրիկ
էր՝ հինգ տարեկան, այնպես որ նրա ուժը շատ չէր…
Այդ ընթացքում ամբողջ գյուղն արդեն իմացել էր հսկա գազարի մասին: Կատակելով ու
զրուցելով նրանք գնում էին դեպի բանջարանոց։
– Սա, ախր, ամենևին էլ գազար չէ, ասաց ինչ-որ մեկը,- այստեղ կետ ձուկ է նստել։
– Կետերը ծովում են լողում։
– Ոչ բոլորը։ Ես մեկին տեսել եմ տոնավաճառում ..
– Իսկ ես տեսել եմ գրքում…
Մարդիկ հրահրում էին միմյանց:
– Հապա մի դու փորձիր, Ջիրոլամո,- դու մեր մեջ ամենաուժեղն ես։
– Ես գազար չեմ սիրում, նախնտրում եմ կարտոֆիլ:
– Իսկ ես՝ կոլոլակ:
Կատակներով ու զվարճախոսություններով մարդիկ քաշեցին-քաշքշեցին, բայց գազարը
հողից հանել չկարողացան: Արդեն արևն էլ դեպի մայրամուտ էր թեքվում…
Առաջին ավարտ
… Իսկ գազարն այդպես էլ դուրս չէր գալիս հողից։ Ամբողջ գյուղը եկավ օգնելու, բայց
չկարողացան գազարը քաշել-հանել։
Հավաքվեց հարևան գյուղի ժողովուրդը՝ դարձյալ ապարդյուն։
Հեռավոր գյուղերից էլ մարդիկ եկան, բայց գազարը տեղից չշարժվեց:
Վերջիվերջո պարզվեց, որ հսկա գազարն աճել–անցել է Երկրագնդի միջով և դուրս է եկել
հակառակ կողմից։ Իսկ Երկրի հակառակ կողմում մի ուրիշ գյուղացի է քաշում, որ գազարը հանի
հողից, և նրան էլ է իր ողջ գյուղն օգնում։ Ոնց որ պարանի ձգում խաղի ժամանակ։ Ու երևում էր,
որ դրան վերջ չէր լինելու։
Երկրորդ ավարտ
84
Արդեն արևն էլ դեպի մայրամուտ էր թեքվում, իսկ նրանք դեռ քաշում ու քաշում էին:
Վերջապես հողից հանեցին։ Միայն թե դա գազար չէր, այլ՝ դդում: Իսկ դդումի մեջ նստած էին յոթ
թզուկ-կոշկակարներ և կոշիկ էին կարում:
– Սա ի՞նչ է,- բարկացան թզուկները։- Ի՞նչ իրավունքով եք խլում մեզանից մեր տունը և
արհեստանոցը: Դե՛, շուտ ետ դրեք դդումը, նորից հողի մեջ մտցրեք:
Մարդիկ վախեցան և փախան։ Բոլորը փախան բացի պապիկից: Հենց նա էլ հարցրեց
թզուկներին.
– Ձեզ մոտ լուցկի չի՞ գտնվի։ Ծխամորճս լրիվ հանգել է։
Պապիկն ընկերացավ թզուկների հետ։
-Ես հաճույքով կտեղափոխվեի ձեզ մոտ՝ դդումի մեջ ապրելու,- ասաց պապիկը:- Ինձ
համար էլ տեղ չի՞ գտնվի արդյոք:
Դա լսեց Ռոմեոն և հեռվից բղավեց.
– Եթե դու գնաս, պապի՛կ, ես էլ եմ ուզում գալ։
Ջուզեպինան նույնպես բղավեց.
– Ռոմե՛ո, տղա՛ս, ես էլ քո հետևից կգամ։
Օրեստեն էլ բղավեց.
– Ջուզեպի՜նա, իսկ ե՞ս ինչ պիտի անեմ առանց քեզ:
Թզուկները բարկացան և իրենց դդումի հետ թաքնվեցին հողի տակ:
Երրորդ ավարտ
Քաշեցին նրանք, քաշեցին… Շատ ժողովուրդ էր հավաքվել, ուրեմն՝ ուժն էլ էր շատ: Եվ
ահա գազարը սկսեց դուրս գալ հողից. դանդաղ, սանտիմետր առ սանտիմետր, բայց դուրս էր
գալիս: Պարզվեց՝ գազարն այնքան մեծ էր, որ այն տոնավաճառ տանելու համար քսանյոթ
բեռնատար ավտոմեքենա և մի եռանիվ հեծանիվ պետք եկավ:
Չկա մի այնպիսի մի գործ, որ մարդկանց ուժերից վեր լինի, եթե նրանք միասին են գործին
կպնում և աշխատում են ուրախ ու համերաշխ։

Posted in Մայրենի

Խամաճիկը

Խամաճիկը փախավ թատրոնից, որովհետև ցանկանում էր ապրել ազատության մեջ: Սակայն նա մոռացավ կտրել թելը, որ ամրացված էր գլխին, և ոչ մի կերպ չէր կարողանում հասկանալ, թե ինչու` որտեղ էլ որ լիներ, միշտ ստիպված էր պար գալ ինչ-որ մեկի հաճույքի համար:
Նույնիսկ հեռու փախչելը դժվար չէ, դժվարը թելը կտրելն է:

Posted in Մայրենի

ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ՔԵՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

216.Տրված բառերից յուրաքանչյուրին ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող մի քանի բառեր ավելացրու (աշխատիր չկրկնել)։

քարե-դար

բարձր-լեռ

երկհարկանի-տուն

բնակելի-շենք

գեղեցիկ-ծաղիկ

Քույր-գեղեցիկ

Եղբայր-բարձրահասակ

Մայր-անկրկնելի

Հայր-ուժեղ

Տատիկ-բարի

Պապիկ-հրաշալի

 

217.Տրված գոյականներին ածանցներ ավելացրու,որ ածականներ դառնան։

Սիրտ-անսիրտ

վախ-վախենալ

քար-քարոտ

մայր-մայրիկ

երկինք-երկնքոտ

արև-արևոտ

փայտ-փայտյա

լեռ-լեռներ

փողոց-փողոցային

երկաթ-երկթյա

օդ-օդանավ

ծաղիկ-ծաղկաշատ

Եղբայր-եղբայրներ

ոսկի-ուկիներ

արծաթ-արծաթյե

ծով-ծովեր

Ամերիկա-Ամերիկական

Ֆրանսիա-Ֆրանսիաից

Գերմանիա-Գերմանական

218.Ընդգծված ածականները տեքստից հանիր։ Ինչ փոխվեց։

Ըմբշամարտը մարդկությանը ծանոթ է հնագույն ժամանակներից։ Այն լայն տարածում ուներ դեռևս Հին Հունաստանում։ Այնտեղ դա օգտագործվում էր, որպես ուժեղ, ճկուն, հաստատակամ մարդ դաստիարակելու միջոց։ Ըմբշամարտը հունական օլիմպիադաների անբաժանելի մասն էր։

Տեքստը դառբում է անիմաստ։

 

219.Համեմատիր տրված,թե՞ ստացված տեքստում է վերաբերմունք արտահայտված։

Ասում են,թե դաժան կոկորդիլոսն իր խեղճ զոհին ուտելուց հետո իսկական արցունքներ է թափում։Ինչ է,այդ վայրենի կոկորդիլոսը թշվար զոհին խղճում է։Գիտակ մարդիկ ասում են,որ կերածը մարսելու ժամանակ նրա օրգանիզմում ուրիշ գեղձեր էլ են գրգռվում,որից և աչքերից թափող արցունքանման հեղուկ է առաջանում։Այդ նոսր,կեղծավոր լացը նկատի ունեն,երբ մեկի մասին ասում են,թե կոկորդիլոի արցունք է թափում։

 

220.Ընդգծված ածականները տեքստից հանիր։Ի՞նչ փոխվեց։

Աշխարհի ծայրին,Հարավային Արաբիայի անջուր ու վայրի լեռների մեջ,Պարսից ծոցից երկու հարյուր կիլոմետր հեռու անանցանելի անպատի խոցում հառնել է երկնաքերերի քաղաքը։Անհավատալի է,բայց արդեն մի քանի հարյուր տարի է,որ գոյություն ունի կենդանի,սեփական սուլթանով,շուկայով։Փյունիկյան արմավենիների պուրակով այդ տեսիլքը։Այդ անսովոր առանձնատները ձգված են դեօի երկինք,բայց ունեն փոքր դռներ։Դռների փեղկերն ու լուսամուտների շրջանակները ծածկված են առատ ու գեղեցիկ նախշերով։Վերին հարկերում կանգնեցված են քանդակազարդ սյուներ,պատերն կարելի է տեսնել ծեփածո զարդանածշեր։

Տեքստը դառձավ առանց բնութագիր։

224․Տրված խնբերի բառերի տարբերությունը բացատրի՛ր։Ինչո՞ւ են դրանք անվանում ածականի համեմատության աստիճաները։

Ա․Քաղցեր ,աղի,կծու,դառը,մեծ,երկար,բարցր։

Բ․Ավելի քղցեր,ավելի աղի,ավելի կծու,ավելի դառը,ավելի մեծ, ավելի երկար,ավելի բարձր

Գ․Ամենից քղցր,ամենից աղի,ամենից կծու,ամենից դառը,ամենից մեծ,ամենից երկար,ամենից բարցր

Նրանց կոչում են համեմատության աստճաններ,որովհետև մեկը մյուսից ավելի շատն է ցույց տալի։

 

225. Տրված բառերի գեղադրական աստիճանի ածակաների հոմանիշ ձևերը գրի:

Օրինակ

ամենից լավ- ամենալավ, լավագույն

ամենամեծ-ամենից մեծ,

փոքրագույն ամենափոքր,ամենից փոքր:

Ամենավատ-ամենից վատ,ամենայն վատ։

Գեղեցկագույն-գեղեցիկ գույն։

Բարձրագույն-բարձր գույն։

Ամենաազնիվ-ազնվական,ամենից ազնիվ։

Ամենից հզոր-ամենայն հզոր,ամենահզոր։

Ամենից ահեղ-ամենաահեղ։

Համեստագույն-ամենից համեստ,ամենայնհամեստ։

Ամենահին-ամենայն հին-ամենից հին։

Ամենից ծանր-ամենայն ծանր-ամենածանր։

Ամենալուրջ-ամենայն լուրջ,ամենից լուրջ։

Ամենից խոշոր-ամենայն խոշոր,ամենախոշոր։

 

Posted in Մայրենի

Հնարագետ ջուլհակը

Մի մարդ Դերվիշի շոր հագած շրջան գծեց: Անցորդները հարցնում էին թե ինչ է դա նշանակում: Գիտնականը ասաց, որ այդ շրջանը նշանակում է երկինք: Մարդիկ վախենում էին և բանբասում, իսկ Դերվիշը չէր խոսում։ Թագավորը գնում է Ջուլհակի մոտ և ասում նրան, թե ինչ կարելի է անել Դերվիշի հետ։

Ջուլհակը, ասում է թագավորին, որ նրան տա 3գլխարկ ոսկի և նա կասւ թե ինչ անեն Դերվիշի հետ։ Թագավորը իր գիտնականների միջոցով 3 գլխարկ ոսկի է ուղարկում Ջուլհակին։ Ջուլհակը դրանից հետո գնում է Դերվիշի մոտ և կիսում է շրջանը, նստում Դերվիշի դիմաց։ Դեշվիրը բարկանում է և իր դիմաց դնում է սոխ։ Ջուլհակն էլ է նույնը անում։ Դերվիշը հատիկներով իր շուրջը շրջան է գծում, իսկ Ջուլհակը հավ է բերում, որը ուտում է ամբողջ հատիները։

Դերվիշը բարկանում է և գնում իր տուն։ Բոլորը ուրախածաց գոռում են, որ Ջուլհակը հաղթեց։ Թագավորը հարցնում է Ջուլհակին, թե նա ինչպե՞ս հաղթեց Դերվիշին։ Ջուլհակը պատմում է, իսկ թագավորը՝ ծիծաղում։

Posted in Մայրենի

Զատիկ

Զատիկ կամ Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոն ‎ նշանակում է անցում, զատում, բաժանում, հեռացում, հին հունարեն՝ πάσχα, քրիստոնյա եկեղեցիների, այդ թվում նաև Հայ Առաքելական Եկեղեցու հնագույն և գլխավոր տոնը, հինգ տաղավար տոներից մեկը։

Սկիզբ է առնում հրեաների կողմից այսօր նշվող Պասեք տոնից, որի ժամանակ ըստ քրիստոնեական դավանանքի 1-ին դարում (ստույգ թվականը վիճելի է՝ 27-33 թթ. միջև ընկած ժամանակաշրջանում) Երուսաղեմում խաչվել և հարություն է առել Հիսուս Քրիստոսը։ Պասեքը հրեաների կողմից ինչպես նախկինում այնպես էլ այսօր տոնվում է ի նշան եգիպտական գերությունից ազատագրման և մասնավորապես Հին Կտակարանում նկարագրվող այն դրվագի, երբ Աստվածը նոխազի արյան միջոցով զատեց իր ժողովրդին եգիպտացիների վրա ուղարկված աղետից՝ անդրանիկ զավակների կոտորածից։ Համաձայն քրիստոնեական ուսմունքի՝ այդ իրադարձությունը նախանշան էր Հիսուս Քրիստոսի (Գառն Աստծո) կամովին մահվան ընդունման և իր արյան հեղման՝ հանուն մարդկության փրկության։ Քրիստոնեական եկեղեցիները Հիսուս Քրիստոսի հարությունը տոնում են որպես Զատիկ, որովհետև ըստ քրիստոնեական ուսմունքի Քրիստոսն է հավիտենական այն զոհը կամ պատարագը, որի միջոցով մարդն ստանում է մեղքերի թողություն, ապա՝ կյանք և հարություն։

Զատկի հետ առնչվող գլխավոր արարողությունները սկսվում են Ավագ շաբաթվա շաբաթ օրը և ավարտվում երկուշաբթի։ Շաբաթ երեկոյան մատուցվում է Քրիստոսի հարության ճրագալույցի կամ ճրագալույսի պատարագ, որով վերջանում է Զատկին նախորդած յոթ շաբաթ տևած Մեծ Պասի շրջանը։ Պատարագի ավարտին հավատացյալները միմյանց ողջունում են «Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց» ավետիսով և ստանում «Օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի» պատասխանը։