Posted in Մայրենիի ստուգատես

Առաջադրանք 2

Առաջադրանք 2 

Արսինե հակոբյան 

4-1 

Կարդա´ տեքստը և կատարի´ր առաջադրանքը

Առյուծ 

Առյուծը գիշատիչ կենդանի է: Նա ապրում է կիսաանապատներում և անապատներում: 

Հասուն առյուծի մարմնի երկարությունը մոտ երկու մետր է, պոչի երկարությունը՝ մինչև մեկ մետր: Նա կշռում է երկու հարյուր հիսուն կիլոգրամ: Առյուծը գիշերային կյանք է վարում: Մսակեր է: Առյուծին համարում են անտառի արքա, ինչպես նաև գազանների արքա:  Նա վստահ է իր ուժերի վրա: Երբեք չի թաքնվում և գաղտագողի չի հարձակվում: Առյուծը ուժեղ է, ճարպիկ, համարձակ: Նա գեղեցիկ կենդանի է:  

Երկար ժամանակ առյուծներն անապատների տիրակալներն են եղել: Սակայն մարդիկ հազվադեպ են կարողացել առյուծ որսալ: Պատահել է, որ առյուծը նույնիսկ գյուղեր է մտել և մարդկանց աչքի առաջ տարել ցուլ կամ կով: 

Առյուծներն առաջին հերթին ոչնչացնում են հիվանդ, թույլ կենդանիներին:  

Այժմ առյուծների որսն արգելված է և հատուկ թույլտվությամբ է կարելի  որսալ միայն կենդանաբանական այգիների համար: Առյուծներ կան նաև Երևանի կենդանաբանական այգում:  

Առյուծի նորածին ձագերը՝ կորյունները, որ սովորաբար երեքն են լինում, շատ փոքր են ծնվում (մոտավորապես երեսուն սանտիմետր) ու ոչ միագույն: Նրանք մեծանալով դառնում են միագույն: Առյուծն ապրում է քսանհինգից երեսուն տարի: 

Առյուծներն ապրում են խմբերով, որտեղ լինում են երկուսից ավելի արուներ (տղա) և էգեր (աղջիկ): Նրանք ամբողջ կյանքն ապրում են միասին, առանց իրարից բաժանվելու  և միասին են մեծացնում իրենց ձագերին: 

 

Առաջադրանք 

  1. Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը: Առյուծը ապրում է.

  • լեռներում, 
  • անտառներում,  
  • անապատներում, 
  • դաշտավայրերում:

  1. Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը: Առյուծը կշռում է.

  • 500 կգ, 
  • 1 տոննա, 
  • 250 կգ, 
  • 25 կգ:

  1. Ընդգծի´ր սխալ պատասխանը: Առյուծը որս անելիս.

  • թաքնվում է և գաղտագողի հարձակվում, 
  • չի թաքնվում, անմիջապես հարձակվում է:

  1. Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը:

  • Առյուծներն ապրում են միայնակ, որովհետև նրանք գազանների արքան են: 
  • Առյուծներն ապրում են խմբերով, որտեղ լինում են երկուսից ավելի արուներ և էգեր: 
  • Առյուծներն ապրում են զույգով՝ մեկ արու, մեկ էգ: 
  • Առյուծներն ապրում են խմբերով, որտեղ լինում են մեկ արու և շատ  էգեր: 

     

  1. Ինչպիսի՞ն են առյուծի ձագերը: Տեքստից դո´ւրս գրիր այդ հատվածը:  


Առյուծի նորածին ձագերը՝ կորյունները, որ սովորաբար երեքն են լինում, շատ փոքր են
 ծնվում 

  1. Գրի´ր՝ ի՞նչ նոր բան իմացար առյուծների մասին: 

Ես իմացա, որ Առյուծներն ապրում են խմբերով, որտեղ լինում են երկուսից ավելի արուներ (տղա) և էգեր (աղջիկ):

  1. Դո՛ւրս գրիր երկու թիվ ցույց տվող բառ՝ թվական:
    մեկ

երկու հարյուր հիսուն

  1. Ըստ տեքստի՝ ինչպիսի՞ն է առյուծը։ Դո´ւրս գրիր երկու բառ։
    Ինքնավստահ
    ուժեղ
  2. Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը: «Գեղեցիկ», «ուժեղ» բառերը ցույց են տալիս.
  • թիվ,
  • առարկա,
  • գործողություն,ւի
  • հատկանիշ:

 

 

Posted in Մաթեմատիկայի ստուգատես

4-րդ կանգառ

Զարկ ՝ նախքան լող՝

Զարկ ՝ լողալուց հետո՝ 87, 134

Լողավազանի երկարությունը 6մ 75սմ =675սմ

Լողացել են՝ երկու անգամ 6մ 75սմ=1350 սմվ

1 վայրկյան լողացել եմ՝ 135սմ ճանապարհ

1 րոպեյում կլողամ` 60×35= 8120 ճանապարհ

1 ժամում կլողամ՝ 3600×135=48600սմ ճանապարհ

 

Posted in Մայրենիի ստուգատես

Պատում ,,Անահավանական Սատուրնը,,

 

Գարնանային մի գեղեցիկ օր մայրիկս ինձ իմ ընկերների հետ  միասին տարավ պլանետարիում։ Բոլորս տեղավորվեցինք փափուկ բարձերի վրա, դահլիճի լույսերը մարեցին  և մեր գլխավերևում բացվեց տիեզերքը՝ իր ամբողջ գեղեցկությամբ։ Հասանք արեգակնային համակարգին։ Անցնում էինք բոլոր մոլորակների վրայով,  և  երբ հասանք Սատուրնին՝ իմ ամենասիրած մոլորակին, հանկարծ զգացի, որ դահլիճը սկսեց պտտվել, իսկ  հետո արագացավ, իսկ երբ ամենաուժեղ պտույտը կատարվեց՝ հայտնվեցինք Սատուրն մոլորակի օղակի վրա։ Մեր դիմաց բացվել էր անկրկնելի գեղեցկություն։ Սատուրնի օղակը  կազմված էր շատ փոքրիկ, փայփլուն աստղիկներից։ Մենք կարողանում էինք  վազվզել դրանց վրայով, դիպչել և նույնիսկ հավաքել։ Երբ վայելում էինք այդ գեղեցկությունը՝ հեռվից մի անծանոթ ձայն մեզ ասաց, որ այդ աստղիկները իրական են և նա իր կողմից մեզ մեկական աստղ է նվիրում, բայց մի պայմանով, որ մենք մեր կյանքում պետք է լինենք բարի, խելացի և ընկերասեր։ Եվ եթե չինին այդ երեք ցանկություներից գոնե մեկը՝ աստղիկները կանհետանան մեր մոտից։                                                                                                     Հանկարծ Սատուրնի օղակը սկսեց շատ արագ պտտվել , այդ պտույթից մենք հայտնվեցինք պլանետարիումի դահլիճում, մեր գլխավերևում նորից արեգակնային համակարգն իր ողջ գեղեցկությամբ, իսկ մեր ձեռքում՝ Սատուրնից ստացած փոքրիկ աստղիկներն էր։                                                                                Բոլորս երջանիկ էինք։ Անպայման կկատարենք Սատուրնում բնակվող անծանոթի հրահանգները ՝ պահելով մեր խոստումը, և մեր փոքրիկ աստղերը։

Posted in Մայրենիի ստուգատես

Ընձուղտներ

Ուշադի՛ր կարդա և կատարի՛ր առաջադրանքները․

 

Աշխարհի ամենաբարի և ամենախաղաղասեր կենդանիներից մեկը անխոս երկարավիզ ու զվարճալի ընձուղտն է: Իսկ գիտե՞ք, որ առաջին ընձուղտին Եվրոպա է բերել Հուլիոս Կեսարը և կոչել նրան camelopardalis (camel – ուղտ, pardalis – հեպարդ (ինձ) անունով, նրա քայլքը նմանեցնելով ընձուղտի քայլքին, իսկ մաշկի նախշերը՝ կատվազգիների նշաններին: Հայերեն «ընձուղտ» բառը առաջացել է հենց այս տարբերակով:

Ընձուղտը Երկրի վրա բնակվող ամենաբարձրահասակ կենդանին է: Նրա՝ 6 մետրի հասնող հասակի կեսը կազմում է պարանոցը: Ընձուղտների մարմինը բաց դեղնավուն է՝ մուգ շագանակագույն խալերով: Այդ նախշերը յուրաքանչյուր ընձուղտի մոտ յուրահատուկ են, անկրկնելի՝ ինչպես մարդու մատնահետքերը: Մինչև օրս չեն հայտնաբերվել երկու ընձուղտ, որոնք ունենան նույն տիպի նախշեր: Ի դեպ, նախշերի օգնությամբ կարելի է որոշել ընձուղտի տարիքը: Որքան մուգ են դրանք, այնքան ավելի մեծ է ընձուղտը:

Ընձուղտը նաև ունի ամենամեծ սիրտը և ամենաերկար լեզուն: Սիրտը կշռում է 11 կգ, իսկ լեզվի երկարությունը հասնում է մինչև 50 սմ-ի: Ընձուղտի լեզուն ամբողջությամբ սև է: Նա ունի նաև շատ սուր տեսողություն՝ ամենասուրը հեպարդների տեսողությունից հետո: Կարող է նաև շատ արագ վազել՝ մինչև 55 կմ/ժ արագությամբ:

Ընձուղտները ապրում են Աֆրիկայի սավաննաներում, փոքրիկ խմբերով: Իրենց ցեղակիցներին ընձուղտները վերաբերվում են խորին հարգանքով: Նրանք գրեթե երբեք չեն վիճում միմյանց հետ, միայն խմբի ավագ լինելու համար կարող են վեճեր լինել, և այդ դեպքում ընձուղտները կռվում են՝ միմյանց հարվածելով… պարանոցներով:

Ընձուղտը ունենում է 1 ձագ, սակայն ընձուղտիկի լույս աշխարհ գալը տոն է ողջ հոտի համար: Նրանք բոլորը հավաքվում են փոքրիկին տեսնելու և ողջունում են՝ քնքշորեն հպվելով նրան:

Ընձուղտները քաջաբար պաշտպանում են փոքրիկներին՝ անկախ նրանից, թե ում ձագն է նա: Ինչ վերաբերում է ընձուղտ մայրիկին, ապա նա պատրաստ է միայնակ կռվել անգամ մի քանի առյուծի դեմ:

Ծնվելուց արդեն մի քանի ժամ անց ընձուղտիկը ամուր կանգնում է գետնի վրա, հայտնվում են նրա փոքրիկ կոտոշները, իսկ մի քանի օր հետո մայր ընձուղտը

փնտրում-գտնում է իր պես այլ մայրիկների և նրանց հետ միասին մանկապարտեզ է ստեղծում փոքրիկների համար: Ամեն օր երեխաներին հսկում է ընձուղտներից մեկը, իսկ մյուս մայրիկները գնում են կեր հայթայթելու:

Օրվա մեծ մասը ընձուղտը անցկացնում է կանգնած վիճակում, անգամ շատ հաճախ քնում է կանգնած՝ գլուխը տեղավորելով ծառերի ճյուղերի արանքում: Գիշերը կարող է նաև պառկած քնել: Երկար պարանոցը ծալվում է, և ընձուղտը մի քանի րոպեով (ոչ ավելի քան 20 րոպե) քնում է պառկած վիճակում: Ի դեպ, նա միակ կենդանին է, որ չի կարողանում հորանջել:

Ընձուղտը կարող է ջրի կարիք չզգալ ավելի երկար, քան ուղտը: Սնվելով հյութեղ բույսերով՝ նա հագեցնում է նաև իր ծարավը: Իսկ օրվա ընթացքում նա կարող է ուտել մինչև 35 կգ բույս՝ դրա վրա ծախսելով 16-20 ժամ:

Ընձուղտը նաև սարսափելի «բուրում է», այդպես նա իրենից հեռու է պահում վնասակար միջատներին:

Ընձուղտները «խոսում են» միմյանց հետ, ինչպես օրինակ դելֆինները՝ օգտագործելով ուլտրաձայնը: Այդ ձայնը մարդու համար լսելի չէ: Ընձուղտը ունի միայն երկու իրական թշնամի՝ առյուծը և մարդը: Մարդիկ տարիներ շարունակ անխնա ոչնչացրել են ընձուղտներին, և այդ պատճառով նրանց քանակը խիստ նվազել է, որոշ վայրերում ընձուղտները լրիվ անհետացել են: Այսօր նրանց կարելի է հանդիպել Աֆրիկայի մի շարք երկրների արգելոցներում և, իհարկե, կենդանաբանական այգիներում, որտեղ նրանք իրենց բոլորովին էլ վատ չեն զգում։

  1. Լրացրո՛ւ աղյուսակը՝ պատասխանելով հարցերին։

Որտե՞ղ են ապրում ընձուղտները։

Աֆրիկայում

Ինչպե՞ս են ընձուղտները դիմավորում

նորածին ձագուկին։

Բոլորը հավաքվում են և գուրգուրում են ձագուկին։

Ինչպե՞ս են որոշում ընձուղտի տարիքը։

Ընձուղտի տարիքը ուրոշում են իր մաշկի գույնով։

Օրվա մեծ մասն ինչպե՞ս է անցկացնում

ընձուղտը։

Օրվա մեծ մասը անցկացնում է կանգնած։

  1. Տեքստից օգտվելով՝ ավարտի՛ր նախադասությունները։

Սնվելով հյութեղ բույսերով՝ նա հագեցնում է նաև իր ծարավը:

Ընձուղտները քաջաբար պաշտպանում են փոքրիկներին՝ անկախ նրանից, թե ում ձագն է նա:

  1. Գտի՛ր ճիշտ վերջաբանը և կարդա՛ առածները։

Բարին որ չլիներ,

Գործը վաղվան մնաց,

չարն աշխարհը կքանդեր։

իմացիր՝ կորավ -գնաց։

  1. Տեքստից դո՛ւրս գրիր ընձուղտների մասին պատմող ամենազարմանալի տեղեկությունը։

Սիրտը կշռում է 11 կգ, իսկ լեզվի երկարությունը հասնում է մինչև 50 սմ-ի:

Բառային աշխատանք

1.Տեսքստից դո՛ւրս գրիր բոլոր թվերը և գրի՛ր բառերով։

Վեց, հիցուն, հիցունհինգ, տասնմեկ, մեկ, քսան, քսանհինգ, տասնվես, երեսունհինգ։

2.Գրի՛ր կանաչով ներկված բառերի հոմանիշները։ Անհրաժեշտության դեպքում՝ կարող ես օգտվել առցանց բառարանից։

  1. Տրված բառերը գրի՛ր համապատասխան սյունակներում։

Ընձուղտ, մարդ, ձայն, փոքրիկ, մանկապարտեզ, անխնա, բույս, հյութեղ, ջուր։

Պարզ բառեր Բարդ բառեր Ածանցավոր բառեր

  1. Տրված բառերից առաջ հատկանիշ ցույց տվող բառեր գրի՛ր։

Պտղատու այգի

Վայրի կենդանի

Բարձրահասակ ընձուղտ

Բարի մարդ

  1. Գրի՛ր տեքստում երկնագույնով նշված բառերի հականիշները։

Զվարճալի-տխուր, սուր-բութ, ամուր-թույլ, երկար-կարճ, անխնա-խնամված։

  1. Բացատրի՛ր <<կրակի հետ խաղալ>> և <<ձեռք քաշել>> դարձվածքները։ <<կրակ>> կամ <<ձեռք>> բառի գործածությամբ ուրիշ դարձվածքներ գտի՛ր։ Կարող ես օգտվել դարձվածքների բառարանից։

կրակի հետ խաղալ-վտանգավոր բան անել,

ձեռք քաշել-հեռանալ,

կրակի գին ունենալ-թակ արժենալ,

ձեռ առնել-ծաղրել։

Posted in Մայրենիի ստուգատես

Կարդալ բարձրաձայն, պատմել կարդացած նյութը, ներկայացնել իմ վերաբերմունքը կարդացածս նյութի վերաբերյալ։

  1. Կարդալ բարձրաձայն, պատմել կարդացած նյութը, ներկայացնել իմ վերաբերմունքը կարդացածս նյութի վերաբերյալ։

 

 

 

https://youtube.com/shorts/WGZzWgZGDbg?feature=share

Պատում ,,Անահավանական Սատուրնը,,

Գարնանային մի գեղեցիկ օր մայրիկս ինձ իմ ընկերների հետ  միասին տարավ պլանետարիում։ Բոլորս տեղավորվեցինք փափուկ բարձերի վրա, դահլիճի լույսերը մարեցին  և մեր գլխավերևում բացվեց տիեզերքը՝ իր ամբողջ գեղեցկությամբ։ Հասանք արեգակնային համակարգին։ Անցնում էինք բոլոր մոլորակների վրայով,  և  երբ հասանք Սատուրնին՝ իմ ամենասիրած մոլորակին, հանկարծ զգացի, որ դահլիճը սկսեց պտտվել, իսկ  հետո արագացավ, իսկ երբ ամենաուժեղ պտույտը կատարվեց՝ հայտնվեցինք Սատուրն մոլորակի օղակի վրա։ Մեր դիմաց բացվել էր անկրկնելի գեղեցկություն։ Սատուրնի օղակը  կազմված էր շատ փոքրիկ, փայլփլուն աստղիկներից։ Մենք կարողանում էինք  վազվզել դրանց վրայով, դիպչել և նույնիսկ հավաքել։ Երբ վայելում էինք այդ գեղեցկությունը՝ հեռվից մի անծանոթ ձայն մեզ ասաց, որ այդ աստղիկները իրական են և նա իր կողմից մեզ մեկական աստղ է նվիրում, բայց մի պայմանով, որ մենք մեր կյանքում պետք է լինենք բարի, խելացի և ընկերասեր։ Եվ եթե չինին այդ երեք ցանկություներից գոնե մեկը՝ աստղիկները կանհետանան մեր մոտից։                                                                                                                                                                                                               Հանկարծ Սատուրնի օղակը սկսեց շատ արագ պտտվել , այդ պտույթից մենք հայտնվեցինք պլանետարիումի դահլիճում, մեր գլխավերևում նորից արեգակնային համակարգն իր ողջ գեղեցկությամբ, իսկ մեր ձեռքում՝ Սատուրնից ստացած փոքրիկ աստղիկներն էր։                                                                                                                                    Բոլորս երջանիկ էինք։ Անպայման կկատարենք Սատուրնում բնակվող անծանոթի հրահանգները ՝ պահելով մեր խոստումը, և մեր փոքրիկ աստղերը։  3․ Ընդգծի´ր սխալ պատասխանը: Վագրը որս անելիս.

Իմ ամենա սիրելի խաղը

Իմ ամենա սիրելի խաղը դա ջենգոն է։ Ես սիրում եմ այդ խաղը, որովհերև այն մարդու ուղեղ է զարգացնում։ Այն շատ գունագեղ է և հեքիաթային։

Posted in Մաթեմատիկայի ստուգատես

3-րդ կանգառ

Պատկերի անվանումը՝ եռանկյուն։

Եռանկյան կողմը — 27սմ

P=27×3=81սմ

Պատկերի անվանումը՝ ուղղանկյուն։

Ուղղանկյան լայնությունը — 18սմ

Ուղղանկյան երկարությունը — 28սմ

P = 28×2+18×2=92սմ

S = 28×18=504սմ^2

Պատկերի անվանումը՝ քառակուսի։

Քառակուսու կողմը — 29սմ

P = 29×4=116սմ

S = 29×29=841սմ^2

Posted in Մաթեմատիկայի ստուգատես

1-ին և 2-րդ կանգառներ

1-ին կանգառ

Պատկերի անվանումը՝ քառակուսի, եռանկյուն, ուղղանկյուն։

Քառակուսու կողմերի գումարը 14×4=56սմ։

Եռանկյան կողմերի գումարը 26×3=70սմ։

Ուղղանկյան կողմերի գումարը 26×14=364սմ։

 

2-ին կանգառ

Պատկերի անվանումը՝ ուղղանկյուն

Ուղղանկյան երկարությունը 14սմ, Լայնություն – 26սմ։

P=(14×2)+(26×2)=80սմ

14×2=28

26×2=52

52+24=80սմ

S=26×1=364սմ