40.Ընդգծված բառը նախադասության մեջ ի՞նչ իմաստով է կիրառված: Այդ բառը ո՞ր նախադասության մեջ է հիմնական իմաստով գործածված:
Ծաղիկը բացվեց ու ձգվեց դեպի արևը: – Ուղիղ իմաստով։
Հարսանիքի բոլոր կենացները ծաղիկներին էին ուղղված: -Փոխաբերական իմաստով։
Մեր ծնողներն ասում են, թե մենք ենք կյանքի ծաղիկները:-Փոխաբերական իմաստով։
Շատ լավ գործ եք սկսել. սա դեռ ծաղիկն է, պտուղները հետո եք տեսնելու:-Փոխաբերական իմաստով։
Իր երկիրը հասնելուց հետո էլ իշխանը չէր մոռանում այն ամրոցի ծաղիկ տիրուհուն:-Փոխաբերական իմաստով։
41.Նախորդ վարժություններում գործածված գլուխ, ծաղիկ բառերն ինչո՞վ են նմանվում:
Բացատրի՛ր «բազմիմաստ» բառը: Գլուխ և ծաղիկ բառերը նախադասության մեջ օգտագործվել են ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով։
Բազմաթիվ իմաստ ունեցող։
42.Հաց բազմիմաստ բառով նախադասություններ կազմի´ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:
Մայրիկս հաց է թխոիմ։
Հայրիկս հաց է ուտում։
Հացի փող պետք է աշխատես։
43.Ջուր բազմիմաստ բառով նախադասություններ կազմի՛ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:
Ես ջուր եմ խմում։
Ջրի բերածը գուրը կտանի։
Հերիք է ջուր ծեծես;
44.Ընդգծված բառը փոխարինի´ր տրվածներից մեկով և բացատրի´ր, թե ինչպե՞ս ընտրեցիր:
Տհաճ, պայծառ, հոտ, դեմք, հավաքել, շրջապատել:
Ծաղիկների հոտը ինձ մի հին երգ է հիշեցնում:
Արևելցի կինն ինչո՞ւ է ծածկում դեմքը:
Զորքը էր բերդն ու սպասում էր հրամանի:
Թագավորը հավաքել էր բոլոր հպատակներին, որ առաջինը ինքն ավետիսն (բարի լուրը) ասի:
Տհաճ պատմաթյան մեջ ընկանք:
Միալար անձրևներից ու մառախուղից հետո վերջապես մի պայծառ օր բացվեց:
Սրանք հոմնիշ բառեր էին։
45.Տրված բառերը գրի´ր տեքստում հանդիպող, իմաստով մոտ բառերի փոխարեն:
Գյուտերի, փուլը, հայտնագործեցին, պահել, կրակ, կենդանիներին, ընտելացնել, տարբեր, սարքել, հողագործությունը
Մեր թվականությունից հազարավոր տարիներ առաջ սկսվեց մեծ գյուտերի փուլը :
Մարդիկ գտան, թե ինչպե՞ս պետք է պահպանել կրակը, ինչպե՞ս կենդանիներին ընտելացնել, քարից ու ոսկորներից զանազան գործիքներ պատրաստել, և վերջապես սկսեցին զբաղվել հողագործությունը :
46. Համեմատի՛ր յուրաքանչյուր խմբի մեջ մտնող բառերի ձևերը և իմաստները (ի՞նչ են նշանակում) և լրացրո՛ւ նախադասությունը:
Ա. Գնալ, ընթանալ, սլանալ, արշավել, սուրալ: –
Բ. Փնտրել, որոնել, ման գալ:
Գ. Մտածել, խորհել, միտք անել:
Ամեն մի բառաշարքի բառերը իմաստով իրար մոտիկ են, բայց ձևով՝ տարբեր, այդ բառերը կարելի է անվանել հոմանիշներ:
47. Տրված բառերն ըստ իմաստների նմանության բաժանի՛ր չորս խմբի:
Ջարդե, հավաքել, հասկանալ, պահել, ամբարել, փշրել, ծածկել, կոտրել, պարզել, քողարկել, կտոր–կտոր անել, գլխի ընկնել, թաքցնել, ժողովել, գումարել, կռահել, պատսպարել,կուտակել , կոտրատել:
Ջարդել-փշրել-կոտրել-կտոր-կտոր անել, կոտրատել։
Հավաքել-պահել-ամբարել-ժողովել-գումարել-կուտակել։
Հասկանալ, պարզել, գլխի ընկնել,կռահել։
Ծածկել, քողարկել, թաքցնել, պատսպարել։
48.Իմաստով մոտ բառերը կոչվում են հոմանիշներ(հոմ–նման, կից): Տրված բառերը բաժանի՛ր հոմանիշների չորս խմբի:
Երկիր, մազ, դեպք, արշալույս, ծեգ, պետություն, հյուսք, եղելություն, ծամ, թագավորություն, պատահար, վարս, այգաբաց, կայսրություն, հեր, իրադարձություն, միջադեպ, տերություն, լուսաբաց:
Երկիր-պետություն-թագավորություն-կայսրություն-տերություն
մազ-ծամ-վարս-հեր-հյուսք
դեպք-եղելություն-պատահար-իրադարձություն-միջադեպ
արշալույս-ծեգ-այգաբաց-լուսաբաց
49.Ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները փոխարինի´ր տրված հոմանիշներով:
Հետապնդել են նրանց, սարսափ, անցնելիս, ապրում են, կացարան, առատ, գործածում են, նկատել են, հայտնաբերել են, կերակրվում են:
Հիմալայներում, ձյունոտ անտառով գնալիս (անցնելիս), գիտական արշավախմբի անդամները տեսել են (նկատել են) մորթիներով ծածկված երկու կնոջ: Գիտնականները գնացել են նրանց հետևից (հետապնդել են նրանց) և գտել են (հայտնաբերել են) նրանց բնակարանը (կացարանը), որ քարանձավ է եղել: Պարզվում է, որ 20-րդ դարում դեռ գոյություն ունեն (ապրում են) քարանձավային մարդիկ: Նրանք չեն կարողանում օգտվել կրակից, իսկ որպես հագուստ օգտագործում են (գործածում են) վայրի կենդանիների մորթիները: Սնվում են (կերակրվում են) հում սննդով, որը կացարանի շրջակայքում շատ է (առատ է): Քաղաքակիրթ մարդկանց հետ աոաջին հանդիպումն ուղեկցվել է վախով (սարսափով)ու ծայրաստիճան զարմանքով:
50.Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշննրով:
Գլուխ, Սուրբ գիրք,ազգ, բարկանալ, էլ, ուզել, շինել, իրար, ցրվել, գործածել, հասկանալ:
Աստվածաշնչում (Սուրբ գրքում) գրված է, որ մարդիկ Բաբելոնում ցանկանում են (ուղում են) այնքան բարձր աշտարակ կառուցել (շինել), որ կատարը (գլուխը) երկինք հասնի: Աստված զայրանում է (բարկանում է) մարդկանց վրա ու խառնում նրանց լեզուները: Մարդիկ այլևս (էլ) մեկմեկու (իրար) խոսքը չեն ընկալում (հասկանում), խառնաշփոթություն է առաջանում, և ժողովուրդները (ազգերը) սփռվում են (ցրվում են) աշխարհով մեկ:
Ուստի «բաբելոնյան աշտարակաշինություն» արտահայտությունն օգտագործվում է (գործածվում է), երբ ցանկանում են բնութագրել խառնաշփոթություն,աղմուկ, անկարգություն: